Seriale science fiction od lat cieszą się niesłabnącą popularnością wśród widzów na całym świecie. Począwszy od kultowych produkcji z przełomu XX i XXI wieku, poprzez renesans gatunku w erze streamingu, aż po najnowsze hity oglądane przez miliony, ten rodzaj rozrywki przyciąga uwagę fanów futurystycznych fabuł i zaawansowanych technologii. Podążając śladem najważniejszych seriali sci-fi ostatnich dekad, dostrzegamy ewolucję, jaka zaszła w tej dziedzinie - zarówno na poziomie realizacji, fabuły, jak i podejmowanych tematów.
Początki seriali sci-fi (do lat 90. XX w.)
Choć fantastyka naukowa jako gatunek literacki i filmowy funkcjonuje od dawna, to jej serialowa odsłona na dobre rozwinęła się w drugiej połowie XX wieku. Dość wspomnieć kultowy już serial "Star Trek" z lat 60., który przenosił widzów w odległą przyszłość i na obce planety. Jego kontynuacje, jak "Star Trek: Następne pokolenie", podtrzymywały zainteresowanie kosmosem i nowymi technologiami. Z kolei seriale "Doktor Who" oraz "Z Archiwum X" w latach 70. i 90. udowodniły, że science fiction może poruszać nie tylko kosmiczne tematy, ale także zagadnienia podróży w czasie, obcych cywilizacji czy paranormalnych zjawisk.
Telewizyjne hity gatunku przed erą streamingu
Mimo ograniczeń technologicznych i fabularnych, seriale sci-fi przed latami 90. zdołały zdobyć uznanie i popularność. Proste efekty specjalne rekompensowały angażujące scenariusze, a programy takie jak "Star Trek" czy "Doctor Who" na stałe wpisały się do kanonu gatunku.
Inspiracje literaturą i filmami sci-fi
Twórcy czerpali garściami z dorobku klasyków literatury sci-fi, jak Isaac Asimov czy Arthur C. Clarke. Fabuły seriali nawiązywały również do filmowych hitów gatunku, jak "Odyseja kosmiczna 2001" czy seria o Gwiezdnych Wojnach.
Ograniczenia technologiczne
Wpływ na odbiór produkcji sci-fi miały ówczesne możliwości techniczne. Proste charakteryzacje kosmitów, niedoskonałe efekty specjalne i niewielkie budżety ograniczały fabułę. Niemniej twórcy potrafili wypełnić te luki pomysłowymi scenariuszami.
Kultowe seriale sci-fi lat 90.
Lata 90. to złoty okres dla seriali sci-fi, które zdobyły status kultowych produkcji. Dzięki postępowi technicznemu poprawiła się jakość efektów specjalnych i charakteryzacji. Pojawiły się takie tytuły jak "Z Archiwum X", "Star Trek: Następne pokolenie" czy "Babylon 5", które na stałe zapisały się w historii gatunku.
Z Archiwum X
"Z Archiwum X" zadebiutowało w 1993 r. i opowiadało o dwójce agentów FBI badających niewyjaśnione zjawiska paranormalne. Serial wyróżniał się mroczną atmosferą, intrygującą fabułą "monstru tygodnia" i wątkiem globalnego spisku. Ogromna popularność produkcji zaowocowała powstaniem dwóch filmów pełnometrażowych i wznowieniem serialu w 2016 r.
Star Trek: Następne pokolenie
Emitowany w latach 1987-1994 serial osadzony był w świecie Star Treka i kontynuował przygody załogi USS Enterprise. Fani docenili rozbudowany wątek postaci, staranne efekty specjalne jak na tamte czasy i pozytywną wizję przyszłości. Serial był nominowany do nagród Emmy aż 18 razy.
Babylon 5
Innowacyjny jak na owe czasy serial "Babylon 5" opowiadał historię tytułowej stacji kosmicznej. Jego atuty to przemyślany, wielosezonowy scenariusz, walka dobra ze złem i bogactwo ras kosmitów. Serial zdobył 2 nagrody Hugo i odmienił oblicze telewizyjnej sci-fi, torując drogę takim hitom jak "Battlestar Galactica".
Renesans seriali sci-fi od lat 2000.
Przełom XX i XXI wieku to prawdziwy renesans seriali sci-fi, które zaczęły poruszać poważniejsze tematy i korzystać z większych budżetów. Widzów zachwyciły produkcje jak "Battlestar Galactica", "Firefly" czy wznowiony "Doctor Who". Gatunek zyskał drugą młodość.
Battlestar Galactica
W 2004 roku zadebiutował reboot kultowego serialu z lat 70. o tym samym tytule. Nowa "Battlestar Galactica" zachwyciła fanów mrocznym klimatem, dynamiczną akcją i złożonymi bohaterami. Poruszała także wątki religijne i polityczne. Serial zdobył prestiżowe nagrody Peabody i Hugo.
Firefly
Krótkotrwały, lecz kultowy serial Jossa Whedona z 2002 r. łączył konwencję westernu i space opery. Śledził on perypetie załogi statku kosmicznego, stawiającej opór totalitarnemu rządowi. Chociaż po emisji pierwszego sezonu został anulowany, do dziś cieszy się oddaną rzeszą fanów.
Doctor Who
legendarów serial o Doktorze podróżującym w czasie i przestrzeni został reaktywowany w 2005 roku po latach przerwy. Nowe wcielenia Doktora, lepsze efekty specjalne, a przede wszystkim fantastyczne historie sprawiły, że serial odzyskał popularność i zdobył uznanie krytyków.
Seriale sci-fi ery streamingu 2010+
Zmiana sposobu oglądania seriali, jaka dokonała się za sprawą platform streamingowych, sprzyja rozkwitowi ambitnych produkcji sci-fi. Widzowie mogą obejrzeć futurystyczne hity jak "Black Mirror", "The Expanse" czy "Altered Carbon" w dowolnym miejscu i czasie.
Black Mirror
Ten brytyjski serial antologiczny pokazuje mroczne strony technologii i ich wpływ na ludzką psychikę. Każdy odcinek opowiada inną przestrogę na temat zagrożeń płynących z postępu. Wciągające historie i doskonała obsada sprawiają, że "Black Mirror" zdobył status kultowego serialu sci-fi.
The Expanse
Oparta na cyklu powieści produkcja przedstawia losy ludzkości skolonizowanej Układ Słoneczny. Jej atuty to filmowa realizacja, wciągająca fabuła "space opery" i bogactwo wątków politycznych. Po anulowaniu przez stację SyFy serial z powodzeniem kontynuuje emisję na Prime Video.
Altered Carbon
Ten futurystyczny serial Netflixa osadzony jest w realiach, w których świadomość człowieka można przenieść do innego ciała. Fabuła łączy konwencję kryminału, thrillera i sci-fi w efektownej wizualnie oprawie. Specyfika serialu pozwala też obsadzać bohatera w różnych wcieleniach aktorskich.
Najpopularniejsze seriale sci-fi po 2015 r.
Współczesne seriale sci-fi biją rekordy popularności, przyciągając przed ekrany nawet widzów nieprzywiązanych specjalnie do gatunku. Ogromne rzesze fanów zdobyły takie produkcje jak "Stranger Things", "The Mandalorian" czy "Westworld".
Stranger Things
Nostalgiczny serial Netflixa stał się prawdziwym fenomenem popkultury. Jego akcja osadzona jest w latach 80. i łączy konwencję sci-fi z klimatem kina familijnego z tamtych lat. Fani pokochali młodych bohaterów i ich przygody na styku świata realnego i alternatywnego wymiaru.
The Mandalorian
Pierwszy serial osadzony w uniwersum Gwiezdnych Wojen spotkał się z entuzjastycznym przyjęciem fanów. Śledzimy w nim losy tytułowego Mandalorianina i jego podróży po odległej galaktyce. Znakomite efekty specjalne, barwne planety i uroczy Baby Yoda przyciągają przed ekrany.
Westworld
Mroczny serial HBO, będący nową interpretacją filmu z 1973 r. Akcja rozgrywa się w futurystycznym parku rozrywki zamieszkanym przez andrody. Zagłębia się w tematy świadomości, wolnej woli i tego, co oznacza być człowiekiem. Nie brak tu intryg, akcji i znakomitej obsady.
Przyszłość seriali sci-fi
W nadchodzących latach na ekranach z pewnością nie zabraknie emocjonujących seriali science fiction. Twórcy sięgać będą po nowe pomysły fabularne i techniczne zabiegi, by zaskoczyć odbiorców. Nie wygasnie moda na adaptacje znanych tytułów w nowej odsłonie.
Produkcyjne i tematyczne trendy
Seriale sci-fi implementują najnowsze osiągnięcia technik filmowych, jak projekcje LED czy animacje komputerowe. Coraz chętniej eksplorują też wątki sztucznej inteligencji, wirtualnej rzeczywistości i inżynierii genetycznej.
Adaptacje głośnych tytułów
Nadal powstawać będą nowe serialowe wersje uznanych filmów i książek sci-fi. Widzów z pewnością zainteresują adaptacje dzieł Asimova, Dicka i Lemana w wykonaniu platform streamingowych dysponujących ogromnymi budżetami.
Rosnąca popularność gatunku
W erze serwisów VOD coraz więcej widzów sięga po seriale sci-fi. Gatunek ten pozwala twórcom na dużą swobodę kreacji fascynujących światów, a także poruszenie ważkich problemów współczesności. Z pewnością zatem jego popularność będzie nadal rosnąć.
Podsumowanie
Przegląd najważniejszych seriali science fiction minionych dekad pokazuje fascynującą ewolucję, jaka dokonała się w tym gatunku. Od prostych produkcji z przełomu XX wieku do tytułów o filmowej jakości, poruszających złożone tematy ludzkiej egzystencji. Rosnąca popularność i nakłady finansowe pozwalają optymistycznie patrzeć w przyszłość telewizyjnej sci-fi. Być może największe hity tego gatunku są jeszcze przed nami?
Tagi
Udostępnij
